Butterfly valve là thành phần quan trọng trong ngành công nghiệp và cơ khí. Tuy nhiên, với những người ít tiếp xúc với các ngành này chắc hẳn sẽ rất thắc mắc không biết Butterfly valve là gì. Vậy, hãy cùng Hapoin tìm hiểu chi tiết về butterfly valve và những ứng dụng của nó trong bài viết sau đây nhé!
Butterfly valve là gì?
Butterfly valve còn có tên gọi là van bướm hay van cánh bướm. Đây là một loại van công nghiệp được dùng để kiểm soát lưu lượng chất lỏng hoặc khí trong đường ống hoặc hệ thống đường ống. Van sử dụng cơ chế đĩa quay đóng mở các chất dẫn lưu thông qua trục với các góc quay khác nhau.
Sở dĩ có tên butterfly valve bởi cấu trúc của nó gồm có một đĩa tròn có thể xoay giống như cánh bướm. Van bướm có cấu tạo đơn giản và giá thành rẻ hơn những loại van có cùng chức năng nên nó được dùng rộng rãi trên thị trường.
Van bướm là gì – Van cánh bướm điều khiển khí nén (Ảnh: Internet)
Cấu tạo của Butterfly vavle là gì?
Butterfly valve gồm có những thành phần chính sau:
- Đĩa van (Valve Disc): Phần đĩa được thiết kế dạng tròn và cố định trên trục, thường được làm từ kim loại hoặc các vật liệu có khả năng chịu nhiệt và áp suất cao. Đĩa van có thể xoay giữa hai vị trí mở hoặc đóng để kiểm soát lưu lượng chất lỏng hoặc khí. Thông thường, đĩa van sẽ được được khiển bằng tay.
- Thân van (Valve Body): Thân van là bộ phận được đúc liền khối bằng các chất liệu như kim loại hoặc nhựa. Thân van được thiết kế các lỗ dùng để cố định van vào đường ống bằng bulong ốc vít. Thân van có cấu trúc hình chữ “T” hoặc lò xo, kích thước và chất liệu sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng ứng dụng cụ thể.
- Bộ động cơ (Actuator): Bộ động cơ là một phần tùy chọn của van bướm và được dùng để xoay đĩa van từ xa bằng cách sử dụng điện, khí nén hoặc thủ công. Bộ động cơ giúp tự động kiểm soát van, thậm chí nó có thể lập trình theo nhu cầu.
Cấu tạo của van bướm (Ảnh: Internet)
Nguyên lý hoạt động của Butterfly vavle
Butterfly valve có nguyên lý hoạt động tương tự với van bi, cho phép đóng ngắt nhanh chóng. Đĩa van được đặt ở trung tâm của đường ống, trong đó một trục được liên kết với đĩa và truyền chuyển động từ bên ngoài van. Khi quay, bộ chuyển động sẽ làm quay đĩa vuông góc hoặc song song với dòng chảy. Khác với van bi, van đĩa luôn ở trong dòng chảy ngay cả khi mở và làm giảm áp suất dòng chảy.
Butterfly valve còn được gọi là van một phần tư, khi hoạt động van sẽ mở hoặc đóng hoàn toàn khi đĩa quay một phàn tư vòng. Khi van đóng, đĩa quay để chắn hoàn toàn lối đi. Khi van mở, van đĩa được quay một góc hoàn toàn cho phép chất lỏng đi qua mà không làm giảm áp suất dòng chảy.
Ưu và nhược điểm của Butterfly valve
Vậy ưu nhược điểm của Butterfly valve là gì? Cùng tìm hiểu chi tiết hơn nhé!
Ưu điểm của Butterfly valve
- Đây là loại van công nghiệp được dùng phổ biến nhất hiện nay bởi nó có thiết kế gọn nhẹ phù hợp với nhu cầu bảo trì mà có giá thành rẻ hơn những loại van khác có cùng chức năng.
- Van bướm có thể vận hành dễ dàng bằng tay hoặc các bộ truyền động cơ.
- Van bướm có cấu tạo mỏng, cụm đĩa hoặc thân là một mảng kín giúp tối ưu hóa công suất dòng chảy và làm tăng công suất chống rò rỉ.
Nhược điểm của Butterfly valve
Van bướm sẽ không phải loại van phù hợp với môi trường áp suất cao, nó chỉ hoạt động tốt trong các môi trường có áp lực chất lỏng thấp.
Ưu điểm của van bướm giúp tối ưu hóa công suất dòng chảy (Ảnh: Internet)
Các loại van bướm phổ biến hiện nay
Van bướm tay gạt
Van bướm có thiết kế sử dụng bộ truyền chuyển động bằng tay gạt được gọi là van bướm tay gạt. Đây là loại van có kích thước vừa và nhỏ từ DN50 – DN200.
Khi đóng hay mở van chỉ cần dùng tay để gạt qua trái hoặc phải theo nguyên lý đòn bẩy, vì thế mà van có khả năng đóng mở nhanh.
Van bướm vô lăng
Đây là loại van cơ, sử dụng sức người để điều khiển vô lăng. Loại van này có ưu điểm là dễ vận hành, thường được lắp đặt cho các đường ống lớn.
Van bướm vô lăng có kích thước nhỏ gọn, giúp làm giảm diện tích khi sử dụng. Trên đầu của thân van có hộp số trợ lực giúp việc điều khiển van dễ dàng hơn.
Van bướm động cơ điện
Loại tiếp theo khi tìm hiểu các loại butterfly valve là gì chính là van bướm động cơ điện. Đây là loại van không cần sử dụng đến năng lượng của con người để điều khiển quá trình đóng mở van bởi quá trình này sử dụng động cơ được tự động hóa.
Thay vì phải sử dụng sức người để điều chỉnh độ đóng mở trực tiếp trên cần gạt thì loại van bướm này có thể đóng mở hệ thống ở phòng điều khiển.
Thuy nhiên, nhược điểm của loại van này có tuổi thọ hạn chế so với những dòng van khác và giá thành lắp đặt cũng cao hơn loại van bướm tay gạt và vô lăng.
Van bướm inox
Loại van bướm inox ra đời để đáp ứng được nhu cầu sử dụng rộng rãi trên thị trường với cấu tạo hoàn toàn bằng inox. Loại van này có cấu tạo hoàn toàn bằng inox với trục, thân van, tay gạt và ốc, bulong cũng được làm từ thép.
Ngoài thiết kế bằng inox, loại van bướm này còn có lớp gioăng làm kín bằng Teflon PTFE và được dùng trong môi trường ăn mòn hoặc nhiệt độ cao.
Phân loại butterfly valve được sử dụng phổ biến hiện nay (Ảnh: Internet)
Van bướm nhựa
Loại van này được cấu tạo bằng chất liệu nhựa PVC, Upvc, Cpvc, thường được sử dụng trong môi trường ăn mòn, các hệ thống hóa chất đậm đặc hoặc các đường ống nước sinh hoạt.
Van bướm khí nén điều khiển
Van bướm điều khiển bằng khí nén sẽ đóng mở hệ thống nhanh hơn loại van điện. Tuy nhiên, loại van này sẽ chịu tác động đơn nên van sẽ luôn ở trong trạng thái đóng.
Van bướm thực phẩm (vi sinh)
Trong ngành thực phẩm cần đảm bảo độ an toàn và vệ sinh chính vì thế mà van bướm vi sinh được sử dụng. Bởi nó có thiết kế nhẵn mịn giúp dễ dàng lau chùi, chống bám bẩn, chống kết dính nhằm đảm bảo độ an toàn cần thiết khi sử dụng.
Van bướm vi sinh thường được sử dụng trong các ngành thực phẩm, dược, rượu bia, đồ uống, nước giải khát,…
Ứng dụng của Butterfly valve là gì?
Van bướm có nhiều ứng dụng quan trọng trong các ngành công nghiệp như:
- Trong công nghiệp hóa chất: Butterflyu valve giúp kiểm soát chất lỏng và khí để đảm bảo cho quy trình sản xuất diễn ra an toàn.
- Trong cấp thoát nước: Butterfly valve được dùng trong các hệ thống thoát nước để kiểm soát lưu lượng nước và đảm bảo an toàn cho hệ thống cấp thoát nước.
- Trong năng lượng và công nghiệp dầu khí: Van bướm được dùng trong các nhà máy nhiệt điện và những ứng dụng trong ngành dầu khí để kiểm soát được lưu lượng và áp suất.
- Trong hệ thống HVAC: Butterfly valve được sử dụng trong hệ thống điều hòa không khí và thông gió giúp kiểm soát được lưu lượng nước và khí trong các tòa nhà và nhà máy.
>>> Có thể bạn quan tâm: Control valve là gì?
Kết luận
Trên đây chúng ta đã cùng đi tìm hiểu chi tiết Butterfly valve là gì và những ứng dụng tiêu biển của nó. Có thể thấy, Butterfly valve là loại van quan trọng trong ngành công nghiệp và cơ khí bởi tính chính xác cao và khả năng kiểm soát được lưu lượng dòng chảy. Nó được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp và có vai trò quan trọng trong việc duy trì hiệu suất và sự an toàn của hệ thống.
Jasmine Wu – Hapoin
